BİR TANITIM FİLMİ
Tokat’ı tanıtma amacıyla hazırlanmış kısa bir film izledim.
Filmi Yeşilırmak Havzası Kalkınma Birliği ve T.C. Tokat Valiliği hazırlamış.
Daha doğrusu, 07 dakika 29 saniye süren filmin bitiminde bu iki kurumun simge özelliği taşıyan adları (logoları) ve bu adları tanıtmak için oluşturulmuş e-bulunakları (siteleri) yazılmış. (www.yesilirmak.org.tr – www.tokat.gov.tr )
Üç çeyrek yüzyıldır bu kentte yaşayan bir insan olarak, filmi anlayabilmek için tam dört kez baştan sona izledim.
Sonra da üzüldüm.
Çünkü Anadolu’nun en güzel kentlerinden biri olan Tokat böylesine kötü bir tanıtım filmini hak etmiyordu!
***
Çok kısa da olsa, uzun da olsa her izlencenin gerçekleştirilmesinde kılavuz olan bir metin (senaryo) olur.
Doğrusu ben bu izlence öncesi bir metin hazırlandığı kanısında değilim.
Dilimize Arapçadan giren aşure sözcüğü vardır. İncir, üzüm, buğday, kuru fasulye, nohut v.b. tanelilerin, kuru yemişlerin şekerle kaynatılmasıyla elde edilen bir tatlıya denir. Bu sözcük, değişmeceli olarak (mecaz), “içinde birbirine aykırı, değişik öğeler bulunduran karışım” anlamında da kullanılır.
İzlence tam bir aşure olmuş:
Yüksekçe bir yerden çekilen görüntüler içerisinde bolca cami kubbeleri, minareler, cami avluları, minberler; namaz başlığı (takke) ve kavuk giymiş adamlar, kollarını iki yana açmış semazenler, birbirlerinin omuzlarına çıkarak kule yapan kızlar; yaylı bir at arabasına –fayton değil- binmiş gezen Japonlar; havuzda yüzen ördekler, Karagöz-Hacivat gösterisi, nerede yüzdüğü belli olmayan bir deniz motoru, her kentte bulunabilir bir otel odası: yadırganacak şekilde olağana aykırı (acayip) motosikletli adamlar, savaş giysili atlılar…
Bunların arasına serpiştirilmiş Tokat kebabı, taş basma süslü bezler, at koşum takımı, Tokat üzüm yaprağı…
İzleyende, izlediği yeri görme isteği yaratmayan, iş olsun diye hazırlanmış bir gösteri!
***
Fransızcadan aldığımız “turizm” sözcüğünü iki anlamda kullanırız:
1- Dinlenmek, görmek ve tanımak gibi ereklerle yapılan gezi.
2- Bir ülkeye ya da bir bölgeye gezgin (turist) çekmek amacıyla alınan ekonomik, kültürel, teknik vb. önlemlerin, yapılan çalışmaların tümü.
Tokat, gezginler için bulunmaz bir kenttir.
5000 yıllık tarihi içinde; Hatti uygarlığı, Hitit imparatorluğu, Frig uygarlığı, Med devleti, Pers, Büyük İskender, Roma, Bizans imparatorlukları, Arap, Danişment, Anadolu Selçuklu devletleri, Moğol imparatorluğu, İlhanlı devleti, Osmanlı imparatorluğu ve Türkiye Cumhuriyeti Devleti olmak üzere katman katman uygarlıklara ev sahipliği yapan Tokat bir tarih kentidir.
Tokat’la ilgili Evliya Çelebi’nin, ünlü gezgin ve tarihçiler Tournefort’un, Pecocke’nin, Bore’nin, Prof. Dr. Süheyl Ünver’in övgü dolu yazıları vardır.
Tournefort, kitabında: “18. yüzyıl başlarında Tokat’ın Erzurum’dan daha büyük ve daha güzel olduğunu, iyi yapılmış evlerinin çevredeki dağlara ve vadiye yayıldığını, bu manzaranın dünyanın hiçbir yerinde görülmediğini” yazıyor.
Evliya Çelebi: “Bu havası hoş şehrin dört tarafında bahçe ve bostanlar içinde sular akar. Bu bahçelerde bülbüllerin ötüşü, insan ruhuna sefa verir. Meyveleri lezzetli ve latif olup her tarafa hediye olarak gönderilir. Her bağında birer köşk, havuz, fiskiyeler ve çeşitli meyveler bulunur. Halkı zevk ehlidir. …” der.
Baştanbaşa Tokat’la ilgili övgü sözlerini içeren bir kitap yazılabilir.
***
Tokat’ı tanıtan bir izlence yapmak için önce çağdaş bir bilinç, bilgi ve beceri gerekir.
Anayasasının 2. maddesinde: “…demokratik, laik ve sosyal bir hukuk devleti” olarak tanımlanan Türkiye Cumhuriyeti’nde, bir ulusla bir dinin bireşimi (sentezi) hem yasalara hem de usa (akla) aykırıdır.
Yukarda sözünü ettiğim, Yeşilırmak Havzası Kalkınma Birliği ve T.C. Tokat Valiliği’nin ortaklaşa yaptığı tanıtım izlencesi, böyle us dışı bir bireşimle hazırlanmış.
***
Tokat’ta, kısa adı TUDER olan bir dernek var.
Açılımı Tokat Turizm Tanıtma Derneği olan bu kuruluş, Tokat Ticaret ve Sanayi Odası ile ortaklaşa, 2012 yılının 11, 18 ve 28 inci günleri bir “Turizm Çalıştayı” gerçekleştirerek, Tokat’ta turizmi geliştirme çalışmalarına altlık oluşturmak, bu konudaki sorunları ve çözüm önerilerini saptama çalışması yapmıştı.
Çalıştay sonrası yayımlanan 86 sayfalık rapor, şimdiye değin bu konuda –benim bildiğim- en gerçekçi ve en doğru bilgileri içermektedir.
Tokat’ı tanıtmak için bir izlence hazırlamayı düşünenlerin bu çalıştay raporunu kendilerine kılavuz yapmaları gerekir.
Ancak, yapılacak ilk iş, yörede yaşayanların turizm konusundaki duyarsızlığının ve bilinçsizliğinin giderilmesi olmalıdır.