TOKAT KÜLTÜR VE TURİZMİ

“Kendini yorgun hissetsen bile,

Başarı senden kaçsa,

Bir hata sana zarar verse,

Hatta ihanet sana acı verse,

Bir hayal yok olsa,

Gözyaşları gözlerini yaksa,

Kimse gayretini fark etmese,

Nankörlük ödülün olsa,

Anlayışsızlık seni gülmekten alıkoysa,

Ve hatta her şey, hiçbir şey olsa bile,

Vazgeçme

YENİDEN BAŞLA“

 

Günlerdir bilgisayarımdaki belgeliğimi, Melvil Dewey’in ondalık sistemine göre yeniden düzenliyorum. Bu arada, 2007 yılı ocak ayında, Tokat İl Genel Meclisi Kültür ve Turizm Komisyonu tarafından düzenlenen “Tokat Turizm Stratejisi Bilgilendirme Toplantısı”nda sunulan PowerPoint gösterisini yeniden inceledim. Slayt yukarıdaki şiirle sonlanıyordu.

Tokat Büyük Otel’de yapılan o toplantıya, ben de katılmıştım. Aslında o toplantı benim o konuda katıldığım ikinci toplantıydı.

Hangi yıldı, anımsamıyorum, Tokat Kültür Sarayı’nda dönemin RP’li Tokat Belediye Başkanı Nizamettin Aydın’ın, Tokat Valisi’nin, iş adamı Orhan Diren’in ve isimlerini şimdi anımsamadığım başka konuşmacıların da katıldığı bir toplantıda kentin kültür ve turizm sorunları konuşulmuş, tartışılmıştı.

2007’de katıldığım toplantının ilkinden farkı “Tokat Kültür ve Turizm Mevcut Durum Raporu ve Eylem Planı’na esas olan veri tabanının” oluşturulmuş olmasıydı.

35 karelik ‘powerpoint’ sunusu turizmin tanımı, günümüzdeki boyutu ve fonksiyonlarının anlatımı ile başlıyordu.

“Tokat Kültür ve Turizm Sürdürülebilir Eylem Planı’nın sadece bir rapor olarak kalmaması, kentin bu bağlamda gelişme dinamiği izlenerek, bilgiler güncellenerek yeni ihtiyaçlara göre revize edilerek güncelliği sağlanmalıdır” denilen sunuda, Tokat milletvekillerinin, merkezi yönetime bağlı kamu kurumlarının, Gaziosmanpaşa Üniversitesi’nin ve yerel yönetim birimlerinin desteklerinin gerekli olduğu vurgulanıyordu.

“Tokat insanının yaşam kalitesinin geliştirilmesi ve bu topraklarda binlerce yıllık doğa, tarih, kültür varlıkları için onun doğasına, çevresine ve yarattığı kültüre özen ve saygı göstermekle başlayarak; bireyden yerele, yerelden bölgesele, bölgeselden ulusala ve buradan da uluslar arası tüm düzeylere açılımın sağlanması, kısaca dünya ile bütünleşmek anlamına” gelen “Tokat Kültür ve Turizm Sürdürülebilir Eylem Planı” nın ilkeleri şöyle sıralanmış:

•Şehrimiz Turizm Master Planında, eko turizmin özel bir yeri olmalı ve politika olarak benimsenmeli;

•Eko Turizme uygun alanların belirlenmesi ve gerekli yatırımların bir plan dahilinde gerçekleştirilmesinin denetlenmesi;

•Turizm yatırımları için geniş kapsamlı bir teşvik politikasının uygulanmaya konulması; bu politikada özellikle yöre halkının gelir sağlamasına yönelik, yöre halkının içinde olduğu münferit veya ortak girişimlerin daha fazla desteklenmesi ve geliştirilmesi.

•Turizm potansiyelinin tanıtılmasında kültür başlığı konusuna ağırlık verilerek, yapılacak tanıtımın etkin bir şekilde, profesyonelce yapılmasının sağlanması;

•Turizm bilincinin yerleştirilmesine okul çağında başlanması ve turizm ile ilgili etkin bir “sivil toplum örgütü” kurulması.”

 

Bu ilkelerin hemen arkasından “Düzenlenmemiş, kuralları belirlenmemiş bir doğa turizmi çevreye zarar verebilir; ulusal ya da uluslar arası seyahat ve otel zincirleri ve merkezlerdeki yatırımcılar tarafından kontrol edilen bir turizme sahip bölgede eko turizmin yöreye katkısı düşük olacaktır” notu eklenerek bu konudaki ‘risk’ de belirtilmiş.

Sunuda Tokat’ın kültür ve turizmi konusunda şu tespitler yapılmış:

-Tokat ilinin ulusal ve uluslar arası tanıtımı yetersizdir.

-Turizm yatırımları hamlesi başlatılmalıdır.

-Tokat’ın tüm insanlarının kültür ve turizm anlamındaki çalışmalara katılımı sağlanmalıdır.

-Tokat’ta tarihi ve sosyolojik araştırmaların yapılarak saklanması ihtiyacı vardır. Tokat’ın tarihi ve kültürel varlıkları yeterince değerlendirilmemektedir. Tarihi ve sosyolojik araştırmalar yapmak yoluyla kentin kültürel gelişimine ve bu birikimlerin geleceğe aktarılmasına katkıda bulunulmalıdır.

-Kentin tanıtım ve turizm için kullanabileceği çeşitli, bakir doğal kaynakları vardır. Tokat , doğal varlıkları korumalı ve bu imkânı değerlendirmelidir.

-Almus Barajı Gölü korunmalıdır.

-Tarihi doku korunmalı ve değerlendirilmelidir. Kentlerin kimliğinin oluşmasında mevcut tarihi binaların ve tarihi dokunun büyük payı olduğu bilinmektedir. Ayrıca bu evlerin restorasyonunun kültür ve tarih turizmine katkı sağlayacağı da açıktır.

-Kent merkezi tekillikten kurtarılmalıdır. Kent merkezinin tekillikten kurtulması gelişen Tokat için gereklidir. Bunun için büyük çapta onarım gören Sulusokak bölgesindeki alanda meydan çalışması gereklidir.

-Rekreasyon (hoşça vakit geçirme, dinlenme, eğlenme) alanları çalışmaları devam ettirilmelidir. Yeşilırmak Nehri’nin sağ ve sol çevresinde yapılmış düzenlemelerin artırılarak rekreasyon alanı çalışmalarının genişletilmesi ve tamamlanması gereklidir.

-Tokat’taki turizm işletmelerinde yeterli sayıda nitelikli işgücü problemi tespit edilmiştir. İşletmelerin personellerinin eğitim eksikliği giderilmelidir. Turizmin bir hizmet sektörü ve asıl öğenin insan olduğu göz önünde bulundurularak bu verilen hizmetin standardının yüksek olabilmesi için sektörde faaliyet gösteren işletmelerin personellerinin yeterli eğitim ve bilgiye sahip olması en önemli unsurlardan birisidir.

-Oldukça zengin bir eser yoğunluğu bulunan Tokat Müzesi, bulunduğu binanın yetersiz oluşu nedeniyle birçok eserini depolarda muhafaza etmektedir. Kısaca Tokat Müzesi sergileme açısından yetersizdir.

Toplantıda sunulan “çözüm önerileri” ise şunlardı:

• “Sponsorlar kanalıyla Tokat belgeselleri üretilmelidir. Tanıtım ve belgesel çalışmaları önce bölgesel ölçekte, sonra ulusal seviyede ele alınmalı, uluslar arası tanıtımda kullanılabilecek düzeye taşınmalıdır. Bu amaçlara ulaşabilmek için kısa, orta ve uzun vadeli projeler demeti tasarlanmalıdır.
• Sponsorlar kanalıyla kentin doğal ve tarihsel önemi vurgulanmalı, tanıtılmalıdır. Kentin tarihsel önemini vurgulamak ve tanıtabilmek için ulusal ve uluslar arası sanat, tarih ve kültür buluşmaları ile sempozyumlar düzenlenmeli, yayınlar yapılması sağlanmalıdır. Kentte yaşamış önemli şahsiyetlerin geçmişleri araştırılmalı, belgelenmeli ve yayımlanmalıdır.
• Sponsorlar kanalıyla il ve ilçelerin yol ağları ile şehir merkezlerinin yönlendirme ve bilgilendirme amacı taşıyan tabelalama çalışmaları yapılmalıdır.
• Sponsorlar kanalıyla ulusal ve uluslararası anlamda afiş çalışmaları yapılmalı, il merkezi bütününde aidiyet olgusunu ön plana çıkaran afişleme çalışmaları yapılmalıdır.
• Kentin ve ilçelerin simge durumundaki yol güzergâhı ve şehir içinde bulunan eserlerinin aydınlatılması gerçekleştirilmelidir.
• İl bütününde var olan yazmacılık, iğne oyacılığı, ellik işçiliği, nalıncılık, bakırcılık gibi el sanatları ile bez sucuk, çalma pekmez, mürver şırası, zambak reçeli gibi özel ürünlerin, bunları yapan, üreten kuruluş ve şahıslarla ambalajlama çalışmalarında Tokat’ın ön plana çıkarılması yönünde çalışmalar yapılmalı, bu zanaatkâr ve üreticilere maddi ve manevi destek sağlanmalıdır.
• Tokat’ın turizm yatırımları için kaynak yaratma ihtiyacı vardır. Bu konuda sponsorlar bulunmalıdır.
• Bölgenin tamamının turizm teşvik kapsamına alınması için yerel yöneticiler, Tokat milletvekilleriyle medya desteğini de yanlarına alarak dayanışma içinde sonuç alıcı girişimlerde bulunmalıdırlar. Bu konuda Kültür ve Turizm Bakanı ve Başbakanlık Vakıflar Genel Müdürü ile görüşmeler yapılmalıdır.
• El zanaatları ile kadınlar için el becerilerinin ürünlerini değerlendirecekleri semt pazarı kurulmalıdır. Kadınların bu pazarlarda yer almaları için ilgili yerel yönetim birimleri destekleyici hizmet vermelidir. Ayrıca ülke çapındaki büyük alışveriş merkezlerinde belirli zamanlarda standlar açılması sağlanmalıdır.
• İlgili kurum, kuruluş ve şahıslarca yapılan tarihi ve sosyolojik araştırmaların basılı hale getirilmesi için kurumsal sponsorlarla ilişkiye girilmelidir. Belediyeler, bankalar, şirketlerle bu konuda görüşmeler yapılmalıdır.
• Tokat ve ilçelerindeki dağlarda kayak, tırmanma ve trekking alanları, yelken,kano, rafting, kürek gibi su sporları için göl ve nehirler, kaplıca ve şifalı sular, mağaralar, kaleler tespit edilmeli, özelliklerine göre hazırlanacak uygun turizm projeleriyle iç ve dış yatırımcılarla beraber turizm merkezlerine dönüştürülmeleri sağlanmalıdır.
• Almus İlçe Gelişim Projesi (AGEP) kapsamında önerilen dağ ve eko-turizm çalışmalarıyla yaylalarda ev pansiyonculuğuna destek verilmelidir.
• Sulusaray ve Reşadiye kaplıcalarında profesyonel anlamda turizm altyapısı ve o bölgelerde alternatif turizm ile sosyal aktivite zenginlikleri çoğaltılmalıdır.
• Ulusal bazda önem taşıyan Ballıca Mağarası, Tokat Kalesi, Niksar Kalesi, Zile Kalesi gibi öne çıkmış yerlerin öncelikle aydınlatılması, orta ve uzun vadede onarılarak işlev kazandırılması yolunda çalışmalara başlanmalıdır.
• Almus Baraj Gölü’nün tüm çevresini kapsayacak şekilde İl Çevre Müdürlüğü’nce ‘Göl Çevre Koruma Planı’ yapılarak hayata geçirilmelidir.
• Belli dönemlerde izcilik kampı olarak kullanılması ve bu çerçevede göldeki su sporlarının ve avcılık altyapısının kurgulanması sağlanmalıdır.
• Tokat’taki Sulusokak ve Beysokağı mahallelerinde cephe iyileştirilmesi için Kelkit Havzası Kalkınma Birliği ile Tokat İl Genel Meclisi Kültür Komisyonu tarafından sağlanan toplam 250 bin YTL nakdi yardım ile Çekül Vakfı aracılığıyla Marshall Boya firması tarafından sağlanacak boya ve diğer destek ürünlerin kullanılması yanında farklı desteklerle de ilgi yerlerin turizm ürünü haline getirilmesi sağlanmalıdır.
• Koruma Planı’nda gösterilen özel proje alanlarında yatırımcıların mevcut tarihi binaları restore ettirip, çağdaş bir işlerlik kazandırması için destek ve teşvik gerekmektedir. İlgili yönetim birimleri bu alanda öncü atılımlar yapmalıdır.
• Tokat’ı simgeleyen nitelikte kent meydanları oluşturulmalıdır. Örneğin Sulusokak bölgesinde ve vakıflar tarafından onarılan Mevlevihane önünde ve Meydan semtlerinde tarihsel doku ile bütünleşen yeni meydanlar oluşturulabilir.
• İstanbul’da turizm sektöründe çalışan ve İl Genel Meclisi Kültür Komisyonu grubunu oluşturan profesyoneller aracılığıyla, Tokat’ta turizm alanında faaliyet gösteren işyerlerinin personeline işbaşı eğitimi verilebilir. Bu eğitim, özellikle ön büro, servis, mutfak konularında olmalıdır.
• Vakıflar Genel Müdürlüğü ve Kültür ve Turizm Bakanlığı ile birlikte verilecek kararla Vakıflara ait Taşhan binası ile Kültür Bakanlığı’na ait Gökmedrese için amaç değişikliği yapılarak Taşhan’ın müze, Gökmedrese’nin de Kent Tarihi olarak hayata geçirilmesi mümkün olabilir.

 

TURİZM, TURİST ÇEKME VE TURİSTE HİZMET ETME BİLİMİ, SANATI VE TİCARETİ OLARAK TANIMLANIR. GÜNÜMÜZDE TURİZM, ULUSAL VE ULUSLAR ARASI DÜZEYDE KAZANDIĞI DEV BOYUTLARLA, YATIRIMLARI VE İŞ HACMİNİ GELİŞTİREN, GELİR YARATAN, DÖVİZ SAĞLAYAN, İSTİHDAM ALANLARI AÇAN, SOSYAL VE KÜLTÜREL HAYATI ETKİLEYEN ÖNEMLİ TOPLUMSAL VE İNSANCIL FONKSİYONLARI BAŞARAN BİR NİTELİK KAZANMIŞTIR.

EĞER SAĞLIKLI KÜLTÜR VE TURİZM POLİTİKALARI ÜRETEMEMİŞSEN SENİ RAKİPLERİNDEN FARKLI KILACAK BİR STRATEJİN YOKSA BAŞARILI OLABİLİR MİSİN?”

 

Tokat İl Genel Meclisi Kültür ve Turizm Komisyonu’nun o tarihteki Başkanı Ahmet Kapısız, toplantının kapanış konuşmasında:“Tokatlılar olarak nasıl bir toprağa bastığımızı, nasıl bir gök kubbeye sığındığımızı, nasıl bir kültürle derinleştiğimizi ve bütün bu değerlerle bölgemiz için çok önemli kazanımlar sağlayabilecekken bu değerlere karşı neden bu kadar duyarsızlaştığımızın sorgulanması gerekir” demişti.

Ben Niksar’da yaşıyorum. Belediye Başkanı Yadigâr’ın söylem ve eylemiyle turizme gönül verdiğini ve ilçemizde neler yapıldığını biliyorum.

Acaba Tokat ve diğer ilçelerde durum nedir?

TUDER Başkanı olan Sayın Kadir Özbilgin, aynı zamanda Tokat Haber gazetesinin de başyazarıdır. Son 5 yılda alınan –veya alınamayan- mesafeyi de o anlatsın!